In 2004 maakte ik met mijn toenmalige vriendin een reis door India. We wilden naar Kashmir in Noord-India en dan terugreizen om neer te strijken in Varanasi waar mijn Guruji woonde. Dit reisplan lukte niet. Onderweg naar Kashmir werd ik hoogteziek. Niet alleen verlangde ik naar het laagland en de vlaktes, liever was ik bij mijn Guruji. Want ik wilde niet van hem vandaan reizen naar het Noorden van India. Ik wilde naar hem toe, ik miste hem.
Onderdeel van ons reisplan was om ook de oorsprong van de Ganges te zien. Deze rivier is een levensader voor het hele noordelijke subcontinent. In India is de Ganges de meest heilige rivier. Voor hindoes staat een rivier symbool voor de stroom van het leven, een plek waar elementen samenkomen. De rivier en haar oevers zijn een plek voor meditatie, ritueel en gebed.
Om de oorsprong van deze bijzondere rivier te zien reisden we eerst naar Gangotri. Dit is een klein stadje hoog in de bergen met veel tempels. Ik weet niet wat voor idee jij hebt bij de oorsprong van een rivier. Ik had bedacht een rots te vinden waar een stroompje langs omlaag sijpelt. Dat een miezerig stroompje vormt, dat veel later een klein bergbeekje wordt, dat vele bergbeekjes samen een rivier vormen.
In Gangotri sliepen we in een kamer boven de Ganges rivier. Deze rivier was geen bergbeekje maar een grote donderende ‘white water’ stroom, die takken en rotsblokken mee naar beneden sleurde. Met het raam open kon je elkaar niet eens verstaan. Het leek alsof we pal naast een waterval stonden zo hard was het geraas. We waren nog niet bij de bron van de Ganges.
Aan de voet van een gletsjer, daar is het begin: ‘The Mouth of Ma Ganga’. We reisden verder te voet met een gids en een pakezeltje voor de tassen, op weg naar Gaumukh. Wandelend richting het grote Himalaya gebergte stegen we verder omhoog en werd de lucht ijler.
In Gaumukh
In Gaumukh keken we uit over een grote vlakte waarin een gletsjer lag. Veel verder daarachter de prachtig hoge bergen. Voor toeristen zoals wij was er een spartaans logement gebouwd (lees grote houten trekkershut) met een geïmproviseerd restaurantje erbij. Het gebouw voelde desolaat aan, het was er donker en guur. Maar buiten was het weidse uitzicht op de kolossale bergen werkelijk adembenemend mooi.
Midden op die grootse weidse vlakte onderaan de gletsjer stond een klein houten hokje, met grote rode letters WC erop gekalkt.
“Waarom staat de wc daar?” Vroeg ik aan de gids.
“Die is voor toeristen, Het is een schoon stoeltoilet. In plaats van het gebruikelijke gat in de grond. Als je hem wil gebruiken moet je de sleutel bij dat tentje halen en tien roepie betalen.”
“Slim,” dacht ik toen ik naar het tentje liep.
Het tentje was een blauwe kampeertent voor twee personen. De man die de rits opendeed verbaasde me enigszins. Ik zag aan zijn gezicht dat hij niet van hier was. Hij droeg een bril en een modern windjack en sprak goed Engels waaruit bleek dat hij een opleiding had gehad. Hij kwam uit Calcutta zei hij. Hier stonden we aan het begin van de rivier. In Calcutta duizenden kilometers verderop eindigt de Ganges en stroomt daar de zee in.
Ik vroeg hem of hij hier al lang was, bij zijn wc-tje.
“Ik ben hier in het seizoen.” Zei hij.
“Wanneer het te koud wordt reis ik naar beneden. Die wc zorgt ervoor dat ik een beetje inkomen heb. Hier heb ik niet veel nodig.”
In Calcutta had hij een kantoorbaan, maar veel van dat leven had hij achter zich gelaten.
“Wat doe je dan hier?” Vroeg ik.
“Mediteren”, zei hij, “Ik doe Kriya Yoga.”
Nu was mijn verbazing nog groter: Deze man doet dezelfde meditatie als ik?
Later die dag nodigde hij ons uit voor een kop thee. Samen met mijn vriendin schoven we schouder aan schouder aan in zijn tent. Hij vertelde dat hij door zijn leraar in Calcutta hiernaartoe was gestuurd om zijn meditatie te verdiepen. Om de echte Kriya yoga te leren van de Guru van zijn leraar.
Ik vroeg hem naar zijn meditatie-beoefening. Omdat ik weet wat Kriya Yoga meditatie authentiek maakt, merk ik al gauw of iemand toegang heeft tot de originele leer of niet. Het klopte, hij was een ‘Kriya brother’… maar van een andere ‘lineage’. Een ‘lineage’ waar ik het bestaan niet van wist.
De naam van zijn Guru heb ik niet onthouden, hij reisde met een kleine groep door de Himalaya. Soms kwam hij bij hem op bezoek.
“Dus als hij komt ben ik hier klaar voor hem.”
“Hoe weet je dan wanneer hij komt?” vroeg ik hem.
“Dan zie ik hem aankomen lopen daar.” Hij wees naar de gigantische gletsjer die zich voor ons uitstrekte.
“Je weet dus niet wanneer hij komt?”
” Nee, geen idee.” Bevestigde hij.
Als ik dit verhaal aan mensen vertel, vinden sommigen het raar dat deze man twee keer per dag een plee moet poetsen om zijn spirituele beoefening te verdiepen. Anderen verbazen zich over de zelfverkozen eenzaamheid. Ikzelf verwonder me over de reizende Kriya meester in de Himalaya. Het betrof hier een ‘lineage’, een andere tak van Kriya yoga die niet via Lahiri Mahasaya gaat.
Mahavatar Babaji
Kriya Yoga is een spirituele traditie van duizenden jaren oud. Om er voor te zorgen dat deze meditatievorm voor de mensheid toegankelijk blijft, wordt de vorm door opgevaren en gerealiseerde meesters bewaakt. Babaji, de onsterfelijke Mahavatar die in de Himalaya verblijft heeft met dit doel Lahiri Mahasaya geïnitieerd. Zodat zelfrealisatie bereikt kan worden door gewone mensen.
Dit idee van een onsterfelijke meester die zich slechts af en toe manifesteert vond ik eerder moeilijk te bevatten. Nu ik wat langer mediteer begrijp ik dat er dimensies zijn die we alleen in meditatie kunnen ervaren omdat we ze niet zintuiglijk kunnen waarnemen. Kriya is een meditatie op zielsbewustzijn die in eerdere levens kan zijn aangegaan en via een doorlopende lijn van gerealiseerde meesters in dit leven wordt voortgezet. Totdat zelfrealisatie is bereikt. In mijn meditaties ervaar ik een diepe verbondenheid met mijn Guruji en eerdere meesters in deze ‘lineage’.
Kriya Yoga is voor mij en andere discipelen in de lijn van Lahiri Mahasaya een ‘house holder path’. Dat wil zeggen dat je als ‘householder’ een gezin kunt hebben, gewoon werkt en toch het hoogste niveau van meditatie, zelfrealisatie, kunt bereiken. Je hoeft je daarvoor niet uit de maatschappij terug te trekken zoals de man in zijn tentje.
Maar het is wel een aantrekkelijk idee, zo ver weg van de bewoonde wereld. Daar alleen hoog in de bergen, in een tentje, in meditatie.
Er komt een moment dat ik me voor mijn meditatiebeoefening verder terug zal trekken. Nu nog niet. Nu is er deze realiteit thuis: De wc die ik hier moet poetsen.